Chế độ ăn uống có ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin covid-19 không? Tiêm vắc xin covid-19 ăn gì trước và sau khi kiêng cữ và chuẩn bị những gì?
Bài viết dưới đây được nhận xét bởi Bác sĩ Bạch Thi, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn vnvc.
Vắc xin covid-19 là gì?
Vắc xin covid-19 là vắc xin ngăn ngừa và làm chậm sự lây lan của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do covid-19; bằng cách giúp cơ thể sản xuất kháng thể chống lại vi rút sars-cov-2.
Vắc xin covid-19 phải trải qua thử nghiệm lâm sàng nghiêm ngặt, được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (fda) phê duyệt để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp, đồng thời được các chuyên gia y tế và y tế công cộng trên toàn quốc khuyên dùng trước khi có thể được sử dụng cho người dân . Do đó, tất cả các vắc xin chống lại covid-19 đều được kiểm tra về tính hiệu quả và an toàn.
Bạn có thể tìm thêm thông tin chi tiết trong bài viết: Vắc xin covid-19
Vắc xin covid-19 hiện đã có mặt tại vnvc
Là đơn vị đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam đáp ứng đầy đủ các điều kiện quan trọng để nhập khẩu vắc xin covid-19, Hệ thống trung tâm tiêm chủng vnvc tự hào một lần nữa góp phần chống lại đại dịch covid-19.
Ngày 24/2/2021, lô vắc xin Covid-19 của AstraZeneca đầu tiên gồm 117.600 liều đã chính thức về Việt Nam trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp. Dù chưa có bất kỳ văn bản chính thức nào, Hệ thống Tiêm chủng VNVC vẫn lập tức chuyển giao cho Bộ Y tế để kịp thời triển khai tiêm chủng cho cán bộ tuyến đầu chống dịch ở 19 tỉnh thành trên cả nước.
Tính đến ngày 29/7/2021, riêng hợp đồng mua sắm hệ thống tiêm chủng vnvc với AstraZeneca (do Bộ Y tế hỗ trợ) đã đưa gần 3,8 triệu liều vắc xin về Việt Nam, tương đương 41% tổng số vắc xin của AstraZeneca. – Trong nước có 19 vắc xin; Đợt 2 gồm 288.000 liều, đợt 3 gồm 580.000 liều, đợt 4 gồm 921.400 liều, đợt 5 gồm 1.228.500 liều và đợt 6 gồm 659.900 liều.
Dự kiến trong những tháng tới, vnvc sẽ tiếp tục đưa hàng triệu liều vắc xin covid-19 của AstraZeneca về Việt Nam, tham gia chiến dịch tiêm chủng khẩn cấp toàn quốc, tiếp tục tìm kiếm thêm nhiều nguồn vắc xin chất lượng cao để phục vụ người dân.
Ngoài hợp đồng đặt mua 30 triệu liều vắc xin từ AstraZeneca, vnvc đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện tốt nhất để bảo quản lạnh vắc xin, mở rộng số lượng trung tâm tiêm chủng, phát triển đội ngũ, hạ tầng CNTT … Khả năng tiếp nhận và dự trữ số lượng lớn vắc-xin để chuẩn bị cho các chiến dịch tiêm chủng đại trà do chính phủ chỉ đạo.
Hệ thống trung tâm tiêm chủng vnvc là đơn vị duy nhất tại Việt Nam có dây chuyền lạnh lớn với hệ thống lạnh, xe đông lạnh vận chuyển vắc xin và hệ thống tủ bảo quản. Vắc xin chuyên nghiệp bảo quản vắc xin ở nhiệt độ tiêu chuẩn từ 2 đến 8 độ C và hệ thống bảo quản lạnh âm sâu có thể giữ vắc xin ở nhiệt độ âm 86 đến âm 40 độ C, lớn nhất và hiện đại nhất Việt Nam.
Hệ thống lạnh và dây chuyền lạnh tiêu chuẩn là những yếu tố quan trọng nhất trong việc đảm bảo chất lượng vắc xin, an toàn và hiệu quả cho người sử dụng. Đây cũng là điều kiện quan trọng để vnvc chuẩn bị nhập số lượng lớn vắc xin covid-19 cần bảo quản ở nhiệt độ thấp.
5 nhóm thực phẩm nên ăn trước và sau khi tiêm vắc xin covid-19
Không một loại thực phẩm, chất dinh dưỡng hoặc chất bổ sung nào có thể ngăn chặn sự xâm nhập của vi rút sars-cov-2 gây nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính. Tuy nhiên, chúng ta có thể hỗ trợ và tối ưu hóa chức năng của hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, củng cố thành mạch chống lại các tác nhân gây bệnh bằng một chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dinh dưỡng.
5 nhóm thực phẩm nên đưa vào thực đơn trước và sau khi tiêm vắc xin covid-19, bao gồm:
- Rau lá xanh đậm : Các loại rau lá xanh đậm chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao giúp kháng viêm hiệu quả. Một số loại rau được khuyên dùng như: súp lơ xanh, rau bina, cải xoăn, rau dền, rau muống, rau muống…
- nước canh hoặc canh : Ruột có vai trò duy trì sức khỏe tổng thể rất quan trọng. vai trò, nó bao gồm duy trì phản ứng miễn dịch của cơ thể. Vì vậy, một trong những việc quan trọng cần làm để giúp cơ thể khỏe mạnh là nuôi dưỡng đường ruột khỏe mạnh. Súp hoặc súp trộn với các loại rau giàu chất xơ và gia vị chống viêm là nhóm thực phẩm đặc biệt thân thiện với đường ruột.
- Hành, Tỏi : Hành và tỏi là một nhóm thực phẩm tăng cường hệ miễn dịch, cung cấp cho đường ruột nhiều lợi khuẩn giúp tăng cường miễn dịch. ( 1 )
- Nghệ : Nghệ là một loại gia vị có chứa một số hợp chất tốt cho sức khỏe, bao gồm: curcumin, dầu nghệ, protein, khoáng chất, các hợp chất vi lượng, chất xơ và tinh bột nghệ, nghệ có đặc tính chống viêm mạnh giúp bảo vệ não khỏi căng thẳng đầu óc. ( 2 )
- Quả việt quất : Quả việt quất là thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, cùng với vitamin c, b2, b6, e và k, chất xơ và nữa. Giúp tăng mức độ serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh tham gia vào nhiều quá trình sinh học trong cơ thể.
Ăn gì và tránh ăn gì?
Tất cả vắc-xin chống lại covid-19 đã được thử nghiệm trên những người có chế độ ăn bình thường. Điều này có nghĩa là vắc-xin đã được chứng minh là có hiệu quả và không cần bất kỳ chế độ dinh dưỡng đặc biệt nào. Tuy nhiên, một thực đơn ăn uống khoa học sẽ hỗ trợ đủ nhu cầu của cơ thể trước và sau khi tiêm phòng. ( 3 ) Ngoài ra, bạn nên xem thêm bài viết tổng hợp những thực phẩm giúp tăng cường sức đề kháng tốt cho cơ thể trong mùa bệnh tật nguy hiểm này nhé!
1. Tôi nên ăn gì trước khi tiêm vắc xin Covid-19?
- Giữ cho cơ thể bạn đủ nước
Nước đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của con người. Uống nhiều nước thường xuyên giúp máu lưu thông tốt, cung cấp đủ oxy cho tế bào, giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn. Nước không chỉ cung cấp năng lượng cho tế bào mà còn giúp tế bào đào thải độc tố và các yếu tố gây bệnh một cách tự nhiên.
Theo Viện Y học Hoa Kỳ (Institute of Medicine), phụ nữ cần uống đủ 2,7 lít nước mỗi ngày, nam giới cần 3,7 lít. Khoảng 20% nước đến từ thức ăn, lượng nước còn lại cần được bổ sung đều trong ngày và phân bố đều trong 4 thời điểm: sau khi thức dậy đến giữa buổi sáng, giữa sáng đến trưa, giờ ăn trưa đến giữa buổi chiều, giữa chiều đến giờ ăn tối.
- Ăn toàn bộ thực phẩm
Nhiều cuộc khảo sát về dinh dưỡng của người dân trong mùa giải cho thấy sự gia tăng tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn có nhiều đường và chất béo. Các nhà dinh dưỡng học tin rằng ăn một lượng lớn thực phẩm chế biến sẵn với các chất phụ gia có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch.
Cụ thể, những người ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có nguy cơ cao bị béo phì, viêm miễn dịch và kháng insulin, có thể dẫn đến xơ gan, suy gan và rối loạn hệ thống miễn dịch.
Thói quen ăn uống lành mạnh giữ vai trò rất quan trọng trong việc ngăn ngừa Covid-19. Để hỗ trợ tốt nhất cho hệ thống miễn dịch sau khi tiêm chủng, nên ưu tiên ăn các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng và kháng viêm. Lưu ý bổ sung thêm các loại thực phẩm nguyên hạt có nhiều vitamin, khoáng chất, tốt cho sức khỏe như: bánh mì nguyên hạt, yến mạch, gạo lứt, bắp,… bổ sung rau vào bữa trưa và bữa tối, kết hợp thêm trái cây vào bữa sáng và những bữa ăn nhẹ hàng ngày.
- Chuẩn bị thức ăn sau khi tiêm chủng
Một số người có thể bị buồn nôn sau khi tiêm vắc-xin covid-19. Để tránh điều này xảy ra, hãy chuẩn bị các loại thực phẩm dễ tiêu hóa như: sốt táo, súp rau, gạo lứt, dưa, khoai tây, v.v. và tránh các thực phẩm khó tiêu hóa như pho mát, sốt kem, thịt và đồ chiên. . , thức ăn có đường như kẹo hoặc bánh nướng. Hãy nhớ uống đủ nước cho đến khi cơn buồn nôn giảm bớt và tiếp tục ăn thực phẩm tươi nguyên chất.
2. Tiêm vắc xin Covid-19 xong nên kiêng ăn gì cho tốt?
- Tránh uống rượu trước và sau khi tiêm chủng
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (cdc) (4), cho đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy uống rượu làm giảm hiệu quả của vắc-xin covid-19. Cũng không có bằng chứng nào cho thấy vắc-xin covid-19 không an toàn cho người uống.
Tuy nhiên, CDC và các chuyên gia đặc biệt cảnh báo rằng mọi người nên tránh uống rượu trước và sau khi tiêm phòng vì rượu có khả năng ức chế hệ thống miễn dịch và làm cơ thể mất nước. Tốt nhất, bạn nên kiêng uống rượu trong khoảng một ngày sau khi tiêm phòng. Rượu cũng làm suy giảm khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, làm tăng nguy cơ biến chứng và khó phân biệt phản ứng do rượu với phản ứng với vắc-xin.
Rượu cũng đã được chứng minh là gây căng thẳng cho hệ thống miễn dịch. Cụ thể, rượu giúp người uống đi vào giấc ngủ nhanh hơn, nhưng lại làm gián đoạn giấc ngủ, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng và thời lượng giấc ngủ tổng thể, đồng thời gây rối loạn chức năng miễn dịch tối ưu.
Trước, trong và sau khi tiêm vắc xin covid 19, bạn cần chuẩn bị sẵn sàng
1. Trước khi tiêm chủng
Bạn cần chú ý 5 điều sau:
- Chuẩn bị sẵn các giấy tờ cần thiết như: CMND / Căn cước công dân hoặc thẻ bảo hiểm y tế, phiếu mua vắc xin khác, sổ khám bệnh, đơn thuốc, v.v.
- Tiêm phòng, khai báo sức khỏe trước khi đến trung tâm, chuẩn bị khẩu trang, theo dõi thông tin 5k, ăn uống đầy đủ.
- Tải xuống ứng dụng eHealth Book trên điện thoại thông minh của bạn và khai báo các thông tin cần thiết.
- Chủ động truyền đạt thông tin liên quan đến sức khỏe cá nhân cho nhân viên y tế, chẳng hạn như:
- Tình trạng sức khỏe hiện tại;
- Các tình trạng mãn tính đang được điều trị;
- Các loại thuốc và phương pháp điều trị đã sử dụng gần đây.
- Các trường hợp dị ứng hoặc tiền sử dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào đều được tiêm phòng trước.
- Tình trạng nhiễm vi rút hoặc nhiễm trùng-19 (nếu có)
- 14 ngày kể từ lần tiêm chủng hoặc lần tiêm phòng cuối cùng.
- Tình trạng mang thai hoặc cho con bú (nếu đối tượng là nữ và trong độ tuổi sinh đẻ)?
- Thông tin về vắc xin covid-19 sắp ra mắt và lịch trình cho lần tiêm tiếp theo;
- Các phản ứng có thể xảy ra sau khi tiêm và cách xử trí;
- li>
- Các tổ chức y tế và số điện thoại liên lạc trong trường hợp khẩn cấp.
2. Sau khi tiêm chủng
Ở lại điểm tiêm chủng trong vòng 30 phút sau khi tiêm chủng để nhân viên y tế theo dõi, phát hiện sớm và xử lý mọi trường hợp phản ứng sau tiêm chủng. Khi về nhà, bạn nên chủ động theo dõi sức khỏe của mình trong 3 tuần sau khi tiêm vắc xin.
Sau khi tiêm vắc xin covid-19, bạn có thể gặp một số triệu chứng phổ biến như: đau chỗ tiêm, sốt, mệt mỏi, nhức đầu, ớn lạnh, đau nhức cơ, đau khớp, ngứa, sưng, tấy đỏ, khó chịu … phản ứng với vắc-xin covid-19 và cho thấy rằng cơ thể bạn đang xây dựng khả năng miễn dịch chống lại căn bệnh này.
Một số phản ứng nghiêm trọng sau tiêm rất hiếm gặp có thể xảy ra vài giờ hoặc vài ngày sau khi tiêm vắc-xin covid-19, chẳng hạn như: tê môi / lưỡi; phát ban; ngứa, sung huyết, thắt cổ họng; thở gấp, khó thở .. .
Nếu sau khi tiêm phòng xuất hiện các dấu hiệu nặng hoặc bất thường, bạn nên đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ theo dõi và xử lý kịp thời. ( 5 )
Nên ăn gì và bỏ thuốc gì trước và sau khi tiêm vắc xin covid-19 và những điều nên và không nên trước, trong và sau khi tiêm vắc xin covid-19 đã được giải đáp đầy đủ trong bài viết trên. vnvc sẽ tiếp tục mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích liên quan đến bệnh lý và cách chăm sóc sức khỏe của các bạn thân trên website vnvc.vn. Liên hệ hotline 028 7300 6595 hoặc truy cập fanpage centertamtiemchungvnvc để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc về vắc xin.