Phong cách lãnh đạo dân chủ là phong cách lãnh đạo trong đó các thành viên đóng vai trò tham gia nhiều hơn vào quá trình ra quyết định. Kiểu lãnh đạo này có thể áp dụng cho bất kỳ tổ chức nào, từ doanh nghiệp tư nhân đến trường học cho đến chính phủ.
Mọi người đều có cơ hội tham gia, đóng góp ý kiến, giao tiếp tự do và khuyến khích thảo luận. Phong cách lãnh đạo dân chủ có xu hướng tập trung vào bình đẳng nhóm và đầu vào của các thành viên, nơi người lãnh đạo của nhóm vẫn ở đó để đưa ra định hướng và cùng nhau ra quyết định. Tổ trưởng dân chủ lãnh đạo, lắng nghe ý kiến của mọi người, cùng nhau thương lượng để đưa ra quyết định cuối cùng.
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng phong cách lãnh đạo dân chủ là một trong những phong cách lãnh đạo hiệu quả nhất, giúp tăng năng suất, đóng góp tốt hơn cho các thành viên trong nhóm và cải thiện tinh thần của nhóm.
Tính năng
Một số đặc điểm cơ bản của phong cách lãnh đạo dân chủ:
- Khuyến khích các thành viên trong nhóm chia sẻ ý kiến và quan điểm, mặc dù các nhà lãnh đạo vẫn giữ quyền cuối cùng đối với các quyết định.
- Không yêu cầu cấp dưới phục tùng tuyệt đối.
- Nhận xét từ các thành viên thường được thu thập.
- Kích thích tư duy sáng tạo, từ đó tạo ra nhiều ý tưởng và giải pháp cho nhiều vấn đề hơn
Các nhà nghiên cứu tin rằng các nhà lãnh đạo dân chủ tốt có những đặc điểm cụ thể, bao gồm trung thực, thông minh, dũng cảm, sáng tạo, năng lực và công bằng. Một nhà lãnh đạo dân chủ mạnh mẽ truyền cảm hứng cho những người theo ông ta tin tưởng và tôn trọng.
Những nhà lãnh đạo này chân chính và đưa ra quyết định dựa trên đạo đức và giá trị của họ. Các thành viên thường được truyền cảm hứng để hành động và đóng góp cho nhóm. Các nhà lãnh đạo giỏi cũng có xu hướng tìm kiếm những ý kiến khác nhau và không cố gắng làm im lặng những tiếng nói khác nhau hoặc những người đưa ra quan điểm ít phổ biến hơn.
Ưu điểm
Vì các thành viên trong nhóm được khuyến khích chia sẻ ý tưởng của họ, nên sự lãnh đạo dân chủ có thể dẫn đến những ý tưởng tốt hơn và giải pháp sáng tạo hơn cho các vấn đề. Phong cách lãnh đạo dân chủ dường như ở giữa vì nó dung hòa giữa chủ nghĩa độc đoán và chủ nghĩa tự do. Các thành viên trong nhóm cũng cảm thấy gắn bó và cam kết hơn với dự án, khiến họ cảm thấy được tôn trọng, có giá trị và là một phần của nhóm. Nghiên cứu về các phong cách lãnh đạo cũng cho thấy rằng lãnh đạo dân chủ làm tăng năng suất của các thành viên trong nhóm.
Nhược điểm
Mặc dù phong cách lãnh đạo dân chủ đã được mô tả là phong cách lãnh đạo hiệu quả nhất, nhưng nó có một số nhược điểm tiềm ẩn. Trong một số trường hợp, phải mất nhiều thời gian để đưa ra quyết định và đôi khi khó đạt được sự đồng thuận nếu người lãnh đạo không có đủ chuyên môn, sự hiểu biết và lòng tự tin.
Trong một số trường hợp, các thành viên trong nhóm có thể không có kiến thức hoặc chuyên môn cần thiết để đóng góp chất lượng cao cho quá trình ra quyết định. Lãnh đạo dân chủ cũng có thể khiến các thành viên trong nhóm cảm thấy rằng ý kiến và ý tưởng của họ không được quan tâm, điều này có thể làm giảm sự hài lòng và tinh thần của nhân viên.
Tóm lại, lãnh đạo dân chủ tốt nhất khi các thành viên trong nhóm có kỹ năng và mong muốn chia sẻ kiến thức. Điều quan trọng nữa là dành đủ thời gian để mọi người đóng góp, lập kế hoạch và sau đó bỏ phiếu cho cách hành động tốt nhất.